Historisch Archief Beltrum

Zoeken

Al vanaf 1857 is het mogelijk aan de lagere scholen een 7e klas te verbinden. Het gewoon lager onderwijs duurt 6 jaar en het uitgebreid lager onderwijs 1 jaar. Vanaf 1910 kent de wet 3 vormen van lager onderwijs:
* Gewoon lager onderwijs voor 6- tot 12-jarigen.
* Uitgebreid lager onderwijs = 7e klas = Ulo.
* Meer uitgebreid lager onderwijs = Mulo.
De Mulo is een 3-jarige opleiding en dikwijls ook verbonden aan een lagere school. De lagere schoolvakken worden er uitgebreid onderwezen. Vanaf 1920 ontstaan er zelfstandige Ulo- (3-jarig) en Mulo- (4- jarig) scholen. Op de (M)ulo wordt, naast de lagere schoolvakken, ook lesgegeven in: (facultatief) tekenen, gym, Handwerken (voor meisjes), Frans, Duits, Engels, wiskunde en landbouwkunde.
De 7e en 8e klassen blijven echter een verlengstuk van de lagere school. In Beltrum maken aan het begin van de 20e eeuw maar weinig kinderen gebruik van genoemde 7e klas. In april 1926 in Beltrum slechts 5 kinderen naar de 7e klas. Een aantal meisjes gaat dus al naar de 7e klas, en een enkeling gaat daarna naar de Ulo in Groenlo.

VGLO

De komst van de zusters van Boxmeer Als de zusters eind 1926 in Beltrum komen, gaan zij voor de wat oudere meisjes kook- en naaicursussen geven. Dat gebeurt in het Gerardus Majellagesticht en de zusters van het eerste uur zijn niet altijd bevoegd als onderwijzeres, maar dikwijls mensen van de praktijk. De naailessen waren in het gebouw van het Gerardus Majellagesticht. Naaien, fijne handwerken en kostuumnaaien worden gegeven in een lokaal naast de kleuterklas. Het koken gebeurt op de grote fornuizen in de keuken van de zusters en er wordt gekookt voor de inwoners van het Gesticht. De pastoor van der Horst vraagt herhaaldelijk bij de Zusters van Boxmeer om zusters met onderwijsbevoegdheid, liefst nog met hoofdakte. Maar in 1927 kan het Moederhuis in Boxmeer helemaal geen onderwijzeressen leveren. Die zijn er op dat moment nog niet. Laat staan iemand met hoofdakte.

Ā 

Als Dhr. Nelissen in 1927 hoofd wordt van de Lagere Landbouwschool, wordt Reijnders het nieuwe schoolhoofd van de Katholieke Lagere School. In 1929 wordt de school gesplitst in een aparte jongens- en meisjesschool. De grote lange gang, die in de volle lengte door de school loopt, wordt voorzien van een scheidingsmuur, waardoor er ook feitelijk 2 scholen ontstaan. Voor een hoofd van de meisjesschool wordt een advertentie geplaatst. Juffrouw van Hoek solliciteert en krijgt de baan. Ze gaat wonen in het Gerardus Majellagesticht. De eerste leerkrachten van de meisjesschool (inclusief de 7e klas) zijn: Juffrouw Overkamp, juffrouw Schilderinck, juffrouw Ten Bensel en juffrouw van Hoek zelf. Juffrouw van Hoek neemt de 6e en 7e klas voor haar rekening.
In 1937 trouwt juffrouw van Hoek met Jan de Marie en zoals dat in die tijd gebruikelijk is krijgt ze ontslag. Na haar huwelijk wordt juffrouw van Hoek opgevolgd door Zuster Arnolda (1937ā€“1950). Tot de opheffing van de school in 1969 zal steeds een zuster hoofd van de VGLO blijven.

Ā 

Al ver vĆ³Ć³r de 2e WO komt er op de meisjesschool een 8e klas. Dat wordt als noodzakelijk gezien, omdat er voor meisjes amper vervolgopleidingen zijn. Jongens die na de lagere school niet verder studeren, gaan vaak na de 7e klas naar de lagere landbouwschool of de ambachtsschool. Zulke mogelijkheden zijn er voor de Beltrumse meisjes nauwelijks tot niet, of zij zouden in Groenlo naar de huishoudschool moeten gaan, die sinds 1933 bestaat. De meisjes krijgen op de 7e en 8e klas geen huishoudvakken. Die vakken worden nog altijd door de zusters in deeltijd aangeboden, vanaf half 4 ā€™s middags, na de gewone schooltijd.
In 1942 komt er een wijziging in de leerplichtwet en dan zien we dat de 8e klas landelijke wordt ingevoerd aan de scholen voor gewoon lager onderwijs. De naam VGLO (= Voortgezet Gewoon Lager Onderwijs) ontstaat. In Beltrum spreken we echter nog steeds van 7e en 8e klas, waarschijnlijk omdat we de 8e klas al jaren kennen.
In 1951 moet er aan de lagere meisjesschool t.b.v. de 7e en 8e klas een klaslokaal aangebouwd worden (in 1950 is de 8-jarige leerplicht ingevoerd). De ruimtes worden intensief gebruikt. Dat blijkt ook uit het feit dat de lokalen in de avonduren voor kookcursussen gebruikt worden.
In 1955 krijgt de meisjesschool recht op een 5e leerkracht. Dus wordt er een lokaal van de VGLO ā€˜gevorderdā€™. Het schoolgebouw aan de Meester Nelissenstraat begint qua ruimte uit haar voegen te barsten. Achter CafĆ© Dute verschijnt nu een containergebouw, dat vervolgens tot 1960 door de VGLO-leerlingen in gebruik zal worden genomen. In 1956 vraagt het schoolbestuur bij monde van Zuster Theodula toestemming aan de bisschop van Utrecht om de 7e en 8e klas te mogen omzetten naar een VGLO-school. Daardoor verdwijnt de term 7e en 8e klas. Alle huishoudvakken worden nu, voor zover dat nog niet is gebeurd, in het VGLO-onderwijs geĆÆntegreerd. Eind 50-er jaren krijgen bovengenoemde nieuwbouwplannen meer vaste vorm. In 1960 verrijst aan het Mariaplein (tegenover de Hassinkhof ) een spiksplinternieuwe school. De meisjesschoolafdeling krijgt 5 klaslokalen en de VGLO krijgt ook de beschikking over 5 lokalen, prachtig ingericht voor koken, naaien en theorie. Tegelijk met de overstap van de oude locatie aan de Meester Nelissenstraat naar het nieuwe schoolgebouw, worden de beide scholen ā€“ de meisjesschool en de VGLO-school ā€“ helemaal van elkaar gescheiden. Elke school gaat verder o.l.v. een eigen schoolhoofd. De VGLO (Immaculataschool) houdt Zuster Theodula en Zuster Johanna Baptista wordt hoofd van de meisjesschool. Ook voor deze scheiding wordt de toestemming van de Bisschop gevraagd.

Ā 

In 1963 wordt in de Tweede Kamer de Mammoetwet van Minister Cals aangenomen. De leerplicht gaat naar 16 jaar; er ontstaan nieuwe vormen van onderwijs ( MAVO/ HAVO/ VWO) en bestaande onderwijsvormen verdwijnen ( Mulo/HBS/MMS/ ambachtsschool). Vanwege het grote landelijke succes van de VGLOscholen, geeft de minister hen de kans hun onderwijs om te bouwen naar LAVO (Lager Algemeen Vormend Onderwijs) of LEAO (Lager Economisch en Administratief Onderwijs). Of ze moeten veranderen in 4-jarig huishoudonderwijs.
In 1965 is al helder dat de norm om onze VGLO omgezet te krijgen naar een reguliere huishoudschool niet gehaald zal worden. Onze goedlopende VGLO moet uit Beltrum verdwijnen. Zuster Martina Maria wacht de ondankbare taak de afbouw van de VGLO tot een goed einde te brengen. In 1969 sluit de VGLO-school voorgoed haar poorten. Na 40 jaar moeten de Beltrumse meisjes toch voor een huishoud- en nijverheidsopleiding naar Groenlo.

Bron: Meeste informatie en teksten komt uit het boek ā€˜Van ganzenveer tot toetsenbordā€™.

The Rising Klunt