De gemeente Beltrum
Toen in 1795 uit de voormalige voogdij Beltrum een gemeente ontstond, was dat een geheel nieuwe bestuursvorm die vanaf het begin te kampen heeft gehad met een smal financieel draagvlak. Het was in Beltrum niet zo gegaan als in de buurgemeenten Groenlo en Eibergen, waar het nieuwe bestuur kon voortbouwen op de nalatenschap van zijn voorganger, zoals grond- en huizenbezit.
Het Beltrumse gemeentebestuur kreeg wel de lasten van de marken toegewezen, zoals de zorg voor het onderwijs in Beltrum en Zwolle en het onderhoud van sommige markenwegen, maar niet de markengronden.
De enige inkomsten bestonden uit belastingen op grondbezit, personeel en meubilair. Tekorten werden gedekt door deze hoofdelijk om te slaan.
Beltrum was een wat merkwaardige gemeente. Zijn zelfstandigheid heeft de plaats te danken gehad aan de diverse reglementen van na 1795, die vasthielden aan het oude onderscheid tussen stad en platteland, zodat het niet bij Groenlo werd gevoegd. Vooralsnog bleef Beltrum zelfstandig, hoewel kerkelijk en maatschappelijk op Groenlo georiënteerd.
De gemeente, die in 1811 1724 inwoners telde, is ook geen volledige gemeente geweest. In ieder geval was Beltrum sinds 1811 al een onderdeel van het kanton Eibergen, zodat de inwoners zich voor kleine rechtszaken bij de vrederechter te Eibergen moesten vervoegen.
Ook werd de directe belasting vanuit Eibergen geïnd.
Tenslotte heeft Beltrum geen eigen kerk of kapel gehad, om welke zoiets als een bebouwde kom kon ontstaan. Oorzaak hiervan was de pastoor van Groenlo die een poging van de Beltrummers om een eigen kerkgebouw te stichten dwarsboomde. Pas in het midden van de 19e eeuw kreeg Beltrum zijn kerk, die al spoedig tot parochiekerk werd verheven.
Toen in 1815 en 1816 in de Provinciale Staten van Gelderland werd gediscussieerd over een reglement voor de plattelandsgemeenten, werd door de Staten reeds het voorstel gedaan om Beltrum bij Eibergen te voegen, maar hieraan werd geen gevolg gegeven. Het was het eerste signaal, dat er van hogerhand werd getwijfeld aan de levensvatbaarheid van de gemeente Beltrum. Eind 1817 kwam de zaak in een stroomversnelling, toen op 21 december burgemeester Batenburg ontslagen werd. Het bericht sloeg in als een bom, niet in de laatste plaats voor de man zelf. Als we Steenbergen mogen geloven, dan had de burgemeester de administratie van de gemeente Beltrum naar behoren en naar tevredenheid van de provincie gevoerd. De gemeenterekeningen zouden sinds 1813 geen tekorten meer hebben vertoond.